Zintuiglijke prikkelverwerking verwijst naar het proces waarin onze zintuigen prikkels uit de omgeving (zoals geluid, licht en aanraking) registreren en doorsturen naar de hersenen, waar deze verwerkt worden tot een reactie. Bij leerlingen is dit een cruciaal proces dat hun concentratie, gedrag en algehele welzijn beïnvloedt. 

Het ‘prikkelfilter’ in de hersenen speelt hierbij een belangrijke rol door te bepalen welke prikkels aandacht verdienen en welke genegeerd kunnen worden. Dit filter zorgt ervoor dat we niet overweldigd raken door overbodige prikkels, zoals het geritsel van kleding of achtergrondgeluiden, en helpt ons te focussen op belangrijke taken.

Er zijn verschillende types prikkelverwerking die variëren van neutraal (een gebalanceerde verwerking) tot onder- en overprikkeling. Bij onderprikkeling krijgen de hersenen te weinig stimulatie, waardoor de leerling actief op zoek gaat naar prikkels of juist passief en sloom overkomt. Overprikkeling ontstaat als er te veel of te intense prikkels binnenkomen, wat kan leiden tot stress en overmatige gevoeligheid voor prikkels. 

Inzicht in deze verschillen helpt docenten om beter te begrijpen waarom sommige leerlingen snel afgeleid zijn, veel bewegen, of juist teruggetrokken reageren. Hiermee kunnen zij de omgeving en lesactiviteiten beter afstemmen op de individuele behoeften van hun leerlingen.

In de volgende paragrafen lees je meer over de verschillende types van zintuigelijke prikkelverwerking.